انواع هواکش شامل هواکش خانگی و هواکش آکسیال صنعتی تقسیم می شود که این نوع تقسیم بندی براساس مشخصات فنی هواکش ها و کارایی آن ها است. اما در مبنافن سعی داریم که این دو نوع هواکش را همراه با کارایی، نحوه استفاده و ویژگی ها با هم مقایسه کنیم، پس همراه ما باشید.
تقسیم بندی انواع هواکش
- هواکش خانگی
- هواکش آکسیال صنعتی
هواکش خانگی
هواکش خانگی عمل تهویه را برای محیط انجام می دهد. درواقع تهویه فرآیندی است که باعث تغییر کیفیت هوا درفضای بسته می شود. با این کار هوای تازه در تمام ساختمان وارد شده و گردش می کند.
چرا باید از هواکش خانگی استفاده کرد؟
- جلوگیری از تجمع زیاد دی اکسید کربن و رطوبت در محیط
- جلوگیری از تجمع غلظت غیر ضروری بوی بدن و آلاینده های دیگر مانند دود سیگار
- جلوگیری از غلظت غیر ضروری ذرات حامل باکتری
- از بین بردن حرارت بدن و حرارت آزاد شده توسط عملیات الکتریکی، مکانیکی و تجهیزات (به عنوان مثال نور مصنوعی و ماشین آلات).
میزان تهویه طبیعی و مقدار اندازه گیری شده در متر مکعب در دقیقه (CFM) باید برای برآوردن سه نیاز زیر باشد:
- حرکت هوای کافی در سراسر فضا برای جلوگیری از پخش شدن هوای کهنه
- عرضه هوا تازه و بیرون راندن هوای ناپاک مثل دود ناشی از اگزوز به منظور محدود کردن سطح آلودگی هوا
- کاهش دمای هوا، در محدوده تعیین شده توسط آب و هوای گرم تولید شده در داخل ساختمان و یا گرمای ناشی از نور خورشید
دستورالعمل های اساسی سیستم های هواکش خانگی
در این اینجا قصد داریم به بحث در مورد دستورالعمل های اساسی و شیوه های محتاطانه در طراحی سیستم هواکش خانگی در 6 بخش بپردازیم:
- تهویه مطبوع عمومی
- انواع سیستم های هواکش خانگی
- استراتژی های تهویه برای کیفیت هوای داخل ساختمان
- برآورد نرخ تهویه
- هواکش صنعتی
- ملاحظات عمومی در طراحی سیستم تهویه
تهویه مطبوع عمومی
این نوع تهویه شامل بیرون راندن گرما، بو و یا هوای آلوده از داخل ساختمان و جایگزین کردن آن با هوای بیرون می باشد که ممکن است توسط هوای طبیعی تهویه شود. اگرچه تهویه طبیعی اغلب مورد قبول می باشد، اما تأثیرات آن نامشخص و غیرقابل اطمینان هستند.
استفاده از هواکش خانگی بااستفاده از سیستم تهویه مکانیکی و پنکه ها امری ضروری محسوب می شود.
انواع هواکش خانگی
سه طرح مشترک این سیستم عبارتند از:
- تهویه مکانیکی که می تواند بیشتر به عنوان سیستم طبقه بندی شده تامین مصرف و سیستم تهویه متعادل کاربرد داشته باشد.
- تهویه جابه جایی، که با استفاده از اصل تهویه طبیعی، تامین هوای تازه در سطوح پایین تر و طاقت فرسا در ارتفاعات بالاتر را انجام می دهد.
- استفاده از هواکش خانگی برای تهویه طبیعی که عمدتا در قسمت پشت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند.
سیستم هواکش خانگی که به نفع استفاده بهینه از انرژی، سلامتی، ایمنی و آسایش سرنشینان مورد استفاده قرار می گیرد. برای استفاده از هواکش خانگی ضروری است که تمام سیستم های تهویه متناسب با سیستم حرارتی ساختمان انتخاب شوند.
استراتژی های تهویه طبیعی برای کیفیت هوای داخل ساختمان
کیفیت هوای داخل ساختمان (IAQ) اشاره به کیفیت هوا در فضا دارد در حالی که سیستم هواکش خانگی هوای داخل را با هوای خارج مبادله می کند.
بهبود (IAQ) یک اصل کلیدی در سیستم های هواکش خانگی تلقی می شود که می تواند برای تهویه و جابه جایی هوا کارآمد باشد و یکی از موثرترین تکنیک هایی است که در کنترل آلاینده ها با رقیق کردن بوها بوسیله افزایش جریان هوا در فضای باز مورد استفاده قرار می گیرد.
هواکش خانگی می تواند برای کنترل آلاینده های هوا در محیط داخلی توسط موارد زیر کارآمد باشد:
- رقیق کردن آلاینده ها با هوای آزاد
- بهبود توزیع هوا
- جداسازی و یا از بین بردن آلاینده ها با کنترل فشار هوا
- نصب مناسب هواکش در محل مناسب تولید کننده آلودگی
- جلوگیری از چرخش هوایی که حاوی آلاینده ها است
- استفاده از تکنیک های هوا برای حفظ تفاوت فشار و از بین بردن مسیرهای آلاینده
برآورد میزان تهویه هواکش خانگی
برای برآورد میزان تهویه یک سیستم مکانیکی باید طراحی آن به گونه ایی باشد که بتوان میزان تهویه آن را تخمین زد. اما یکی از تکنیک هایی که می توان از آن ها در این زمینه استفاده کرد عبارتند از:
روش کیفیت هوا
ASHRAE استاندارد 62-1999 که برای کیفیت تهویه هوای قابل قبول در محیط داخلی یک مکان توسط هواکش خانگی استفاده می شود، میزان تهویه قابل قبول برای هر نفر و مربوط به تراکم و فعالیت شغلی در فضا را مشخص می کند.
هواکش صنعتی
از انواع هواکش صنعتی به منظور تعویض هوای سمی در داخل مراکز صنعتی که هنگام کار کارگران ایجاد می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. این هواکش مواد شیمیایی و یا بخارات قابل اشتعال توسط دستگاه های آلوده کننده را به دور از منطقه کار انتقال می دهد و آن را با هوای پاک جایگزین می کند.
با این کار می توان هوای آلوده ایی را که کارکنان در معرض آن هستند را کنترل کرد. هرچند آلودگی محل کار را می توان با جایگزینی موارد دیگر از قبیل جایگزینی با مواد شیمیایی که درصد سمیت آن ها کم تر است یا حذف گازهای جوشکاری و حلال بخارات، مه نفت یا گرد و غبار از محل کار دور کرد.
مقررات مختلفی وجود دارد که کارفرمایان را ملزم به کاهش خطرات در محیط های صنعتی می کند که استفاده از هواکش صنعتی از جمله مواردی است که در اولویت قرار دارد، جدای ازاین موارد رعایت مقررات و استاندارد های تهویه طبیعی که توسط انجمن جنبش هوایی آمریکا(AMCA)توصیه می شود نیز باید رعایت شود.
ملاحظات عمومی در طراحی سیستم هواکش خانگی
هدف از طراحی سیستم هواکش خانگی عبور هوا، تهویه طبیعی و گرایش طبیعی هوا برای حرکت به سمت بالا با فشار کم هوای گرم می باشد چراکه هوایی با این خصوصیات به طور طبیعی حرکت می کند و می تواند از طریق سیستم تهویه خارج شود.
- جریان همرفتی طبیعی که وجود دارد باعث می شود نیتروتولوئنی که در محیط باعث اذیت شدن افراد می شود به سمت بالا حرکت کند و هوای ملایم کافی برای حفظ احساس طراوات و افزایش سطح تنفس به وجود آید.
- در ساختمان های بزرگ تر فرآیندهایی از قبیل گرد و غبار و دود و تفاوت دما از طریق هواکش خانگی و سقفی به بیرون رانده می شود.
- در واقع این تمایل هوا برای حرکت به سمت بالا و تهویه طبیعی که وجود دارد باعث می شود انتقال و جابه جایی هوا از طریق هواکش خانگی زودتر انجام شود.
چه مدل هواکشی برای توالت، رختکن، حمام و سایر مکان ها مناسب است؟
هواکشی که برای تهویه در این مکان ها مورد استفاده قرار می گیرد باید بتواند بو و رطوبت اضافی که در فضا وجود دارد را به بیرون هدایت کند. برای مثال در توالت مقدار استانداردی که برای تبادل هوای داخل با هوای بیرون وجود دارد ACH or 2 cfm/sq-ft10 می باشد که در دفترچه راهنمای هواکش خانگی به هنگام خریداری آن دیده می شود.
علاوه بر کاربرد انواع هواکش خانگی، وجود درب یا پنجره کوچکی در محل مورد نظر نیز می تواند کار تهویه طبیعی را برای محیط انجام دهد. در برخی مکان ها که امکان دسترسی به هوای تازه از طریق پنجره و یا کولر وجود ندارد، استفاده از هواکش خانگی می تواند گزینه ی مناسبی به منظور تبادل هوا باشد.
توجه داشته باشید
هنگامی که از تهویه مکانیکی استفاده می کنید باید شرایط را طوری مهیا کنید که توزیع هوا در همه مناطق به یک صورت انجام گیرد.
فرآیند تهویه توسط هواکش خانگی چگونه صورت می گیرد؟
- جمع آوری دود و حرارت از نزدیک ترین محل به منبع ایجاد کننده آن ها
- مسیرهایی که برای تهویه انتخاب می کنید تاحد امکان کوتاه و مستقیم باشند.
- سرعت تهویه را متناسب با آلودگی که در محیط وجود دارد، انتخاب کنید.
- پس از محاسبه مقاومت در مجرای تهویه، فن را با ظرفیت ذخیره فراتر از چیزی که نیاز دارید انتخاب کنید.
- از موتوری که دارای شتاب و تهویه عمومی است می توانید برای مصارف عمومی خود استفاده کنید.
- برای تبادل بهتر هوا، هواکش خانگی خود را در جایی نصب کنید که بتواند از انتشار آلودگی و بوی ایجاد شده تا حد امکان جلوگیری کند و به بهترین شکل ممکن آن ها را با محیط بیرون مبادله کند.
تهویه استفاده شده در آشپزخانه باید چگونه باشد؟
سیستم های تهویه طبیعی که در آشپزخانه استفاده می شوند باید از نظر کارایی متفاوت از یکدیگر در نظرگرفته شوند چراکه هوای خارج شده نباید دوباره به محیط آشپزخانه راه یافته و در آن چرخش یابد.
مواردی که در زیر آمده اند می توانند به عنوان راهنما در مورد طراحی سیستم تهویه در آشپز کارآمد باشند:
هود و مجاری آن
- سرعت مجاری این مدل از سیستم هواکش خانگی باید چیزی بین rpm 1500 تا 4000 باشد.
- فاصله هود تا محل پخت و پز باید x 0.4 باشد.
- مواد سازنده بدنه هود و دیگر اجزای آن باید از مواد غیر قابل احتراق ساخته شوند.
- در هنگام انتخاب هود برای آشپزخانه توجه داشته باشید که هود بتواند تمام آلودگی ها را به بیرون انتقال دهد.
فیلترها
سرعت فیلتر انتخابی برای این نوع سیستم هواکش خانگی باید بین 100 تا fpm 400 باشد.
- فیلتر را بین زاویه 45 تا 60 درجه افقی نصب کنید.
- فیلترهای محافظ از هود در برابر تابش مستقیم گرما محافظت می کنند.
در مورد آشپزخانه های تجاری بهتر است از هواکش خانگی استفاده شود یا صنعتی؟
تهویه مناسب عامل مهمی در طراحی آشپزخانه ها محسوب می شود. چراکه سیستم هواکش آن ها باید قادر باشد دود ناشی از پخت و پز، بو و فرآورده های احتراقی که توسط گاز هنگام درست کردن مواد غذایی ایجاد می شود را به بیرون هدایت کند. در واقع در آشپزخانه های بزرگ هواکش خانگی پاسخگوی نیاز آن ها نخواهد بود در نتیجه استفاده از هواکش صنعتی به آن ها هنگام خرید توصیه می شود.
منبع: مبنافن
انواع هواکش خانگی و صنعتی و نحوه عملکرد هرکدام